บทสัมภาษณ์ FFT - The Ivalice Chronicles จากแฟมิซือ

FFT วางจำหน่าย 20 มิ.ย. 1997 เรื่องราวของรัมซา วีรบุรุษที่แท้จริงซึ่งสาบสูญไปในประวัติศาสตร์

- จะวางจำหน่ายภาคปรับปรุงใหม่ The Ivalice Chronicles ในวันที่ 30 ก.ย. 2025

- คืนชีพโดยทีมงาน FFT ชุดออริจินอล

- ประกอบด้วย Classic Mode และ Enhanced Mode

บทสัมภาษณ์

ยาสึมิ มัตสึโนะ - ผู้กำกับและคนเขียนสคริปต์ FFT ต้นตำรับ

มาเอฮิโระ คาสึโทโยะ - ผู้ร่วมออกแบบ FFT ต้นตำรับ และมาเขียนสคริปต์ FFXVI

ฮิโรชิ มินากาวะ - ผู้กำกับศิลป์ของ FFT

โชอิจิ มัตสึซาวะ - ผู้อำนวยการสร้างภาคนี้

มาเอฮิโระบอกว่าโปรเจคท์นี้ เริ่มคิดตั้งแต่ย้อนไป พ.ค. 2018 ช่วงที่เราไลฟ์เล่น FFT ภาคออริจินอล ในช่วง 2 สัปดาห์ของการไลฟ์ให้ NicoNico ฉลองการที่ FFXIV ใส่คอนเทนต์ครอสโอเวอร์อันที่ 2 ของ Return to Ivalice เข้าไป แพทซ์ 4.3 ของ FFXIV ว่างั้นเถอะ
ตอนนั้นไม่ได้เล่นภาคออริจินอลมานานแล้ว เล่นไปก็รู้สึกว่าสนุกโคตร ๆ แต่เพราะมันเก่าแล้ว เลยรู้สึกไม่พอใจ UI หลายส่วน เลยอยากทำให้ผู้เล่นทุกวันนี้ สนุกกันได้จังโว้ย แต่ตอนนั้นพวกเราก็ทำ FFXVI กันอยู่ด้วยอ่ะนะ เลยยุ่งโคตร ๆ มันช่วงเวลาเดียวกันเลย
ดังนั้น ขณะที่ทำ FFXVI เราก็วิเคราะห์ FFT กันในฉากหลังไปด้วย พอจบ FFXVI เราก็มาทำกันจริงจัง

แฟมิซือถามว่า งี้ก็ปรึกษายัสจังเรื่องสร้าง FFT กันใหม่ ตั้งแต่ตอนยัสจังทำ Return to Ivalice แล้วเหรอ? ยัสจังตอบใช่แล้ว ตอนนั้นเขามาให้คำปรึกษาทั้ง Tactics Ogre Reborn และ Return to Ivalice ด้วย
มินากาวะบอกเพราะทุกคนยุ่งมาก โปรเจคท์มันเลยเดินกันไปแบบช้า ๆ และยาว ๆ
แฟมิซือถามทำไมถึงทำเป็น Definitive Edition ของภาคออริจินอลบน PS1 (1997) แทนที่จะเอาภาค Shishi Sensou ของ PSP (2007) มาทำล่ะ?
มาเอฮิโระบอกว่าการที่รีเมคเป็น Shishi Sensou และเพิ่มอะไรใหม่ ๆ เข้าไป เป็นการตัดสินใจที่ถูกต้องในช่วงเวลานั้นแล้ว แต่คราวนี้ โปรเจคท์นี้ เริ่มต้นด้วยคอนเซปต์ว่าจะสร้าง FFT กันใหม่ในยุคเรวะ เราคิดว่าคงดีกว่าที่เราจะใช้รากฐานจาก FFT ออริจินอล
แฟมิซือถามว่า งั้น Job และตัวละครที่เพิ่มมาใน Shishi Senous ก็จะไม่ปรากฏตัวในเกมนี้สิ
มาเอฮิโระบอก ใช่แล้ว เพราะมันใช้รากฐานจากภาคออริจินอล
ยัสจังบอกว่า FFT สร้างด้วยความคิดที่จะสร้าง FF แบบ Simulation RPG แล้วตัวเขาเองเป็นแฟน FF มาก่อนแล้ว ในช่วงเวลานั้นก็ชอบ FFIII และ FFV เป็นพิเศษ ชอบระบบ Job และอบิลิตี้มาก มันเหมาะกับ Simulation RPG
การพัฒนา FFT เริ่มก่อนที่ FFVII จะออกมา แล้วตอนนี้ก็มี FFVI ซึ่งเป็นเกมที่เน้นไปที่ตัวละครออกมาก่อนแล้ว เราจึงใช้ทิศทางอื่น และสร้างเกมขึ้นด้วยไอเดียที่จะทำให้แฟน ๆ FFIII และ FFV สนุกกัน แล้วมันก็ได้ผลลัพธ์ที่ดี ส่งผลต่อยอดขายไปด้วย
ยุคนั้น เกิดเหตุการณ์ฟองสบู่แตก เศรษฐกิจของญี่ปุ่นถดถอย เข้าสู่ยุคคนตกงาน พอมาดูโลกเรา ไม่นานมานี้ก็มีสงครามอิรัก รู้สึกเลยว่ามันเป็นช่วงเวลาที่ยากลำบากจริง ๆ
เนื้อเรื่องของ FFT ยังได้รับอิทธิพลมาจากโครงสร้างสังคม ตัวเอกของเรารัมซา แม้จะเป็นชนชั้นขุนนาง แต่ก็ต้องดิ้นรนต่อสู้กับระบบชนชั้นวรรณะทางสังคม ซึ่งเขาเชื่อว่า “โลกมันไม่ควรเป็นแบบนี้?” ในเนื้อเรื่อง ผมใส่โครสร้างสังคมเข้าไป 2 ระดับใหญ่ ๆ คนที่เข้มแข็งและคนอื่นอ่อนแอ ผู้ปกครองและผู้ถูกปกครอง และความไม่สมเหตุสมผลต่าง ๆ ที่เราสังเกตเห็นเมื่อเราโตเป็นผู้ใหญ่
ทว่าในฐานะของ Final Fantasy ผมสร้างเนื้อเรื่องให้ขับเคลื่อนรอบตัวละครหลัก และไปถึงบทสรุปอันยิ่งใหญ่ (Grand Finale) อย่างแฟนตาซี (Fantasy) มากกว่าจะไปจบแบบการเมืองจ๋าหรือดราม่าส่วนบุคคล
ที่แต่งให้รูคาวี (Lucavi) เป็นปิศาจ ก็เพราะให้มันเป็นแฟนตาซีเนี่ยแหละ

มินากาวะบอกว่าตอนที่ทำ FFT เขาพึ่งเข้า Square และ FFT เป็นงานที่ต้องทำร่วมกับทีมศิลป์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ที่เคยทำพวก Super Mario RPG, ซีรีส์ Secret of Mana, Bahamut Lagoon แล้วยังทำลง PS รุ่นแรก ด้วยภาพ 3D ครั้งแรก ซึ่งมีข้อจำกัดเยอะมาก พอมองย้อนกลับไปก็เป็นโปรเจคท์ที่ท้าทายมาก แต่พวกเราก็ทำสำเร็จได้
มาเอฮิโระบอกว่า ตอนทำ FFT นั้นเขาเป็นไอ้หน้าใหม่ที่พึ่งเข้า Square และมาอยู่ในทีมของยัสจัง ที่ถูกเรียกว่า ทีมพัฒนาที่ 4 พอมาย้อนคิดดูแล้ว ทั้งเกมดีไซน์ และดนตรีประกอบจากฮิโตชิ ซาคิโมโตะ มันเฉียบมาก และฝังแน่นในความทรงจำ แค่ได้ยินก็นึกถึงซีนทั้งหมดที่ดนตรีเหล่านั้นบรรเลงขึ้นมาได้
แฟมิซือถามว่างั้นดนตรีออริจินอลก็เอามาใช้ในเกมนี้รึเปล่า? มาเอฮิโระบอกใช่ ไม่ได้เปลี่ยนมากนัก เพราะดนตรีเป็นสิ่งที่ผู้เล่นจดจำมากที่สุด บางครั้งเวลาเล่นเกมเก่า ถ้าไปเปลี่ยนดนตรี ความรู้สึกมันไม่เหมือนเดิม ดังนั้นเพื่อจะให้บรรยากาศที่เหมือนเดิม เลยต้องใช้ BGM ฉบับออริจินอล
มัตสึซาวะบอกว่าตอนที่ FFT วางขายเขายังไม่เข้าวงการเกมเลย ยังเป็นแค่คนเล่นอยู่ จำได้ว่าตอน 20 มิ.ย. 1997 ญี่ปุ่นน่าจะกำลังโดนไต้ฝุ่นหมายเลข 7 ถล่มหนัก ลมแรง 29.5 เมตร
ยัสจังบอกใช่ วันนั้นไต้ฝุ่นเข้าอย่างจัง ทุกคนยังพูดเลยว่าสงสัยจะขายไม่ได้แล้ว
มัตสึซาวะเล่าต่อว่า ท่ามกลางไต้ฝุ่น เขากางร่มไปที่ร้านสะดวกซื้อ แล้วรับ FFT ที่จองไว้ ความทรงจำที่กางร่มแหวกไต้ฝุ่นไปรับเกม ยังจำได้แม่น ทีนี้ตอนที่มาเอฮิโระเอา FFT มาเล่นในไลฟ์ แล้วพูดว่าอยากจะเล่น FFT อีกครั้งบนคอนโซลยุคนี้ ผมเลยบอกไปว่า จัดไปเลย นี่เป็นโอกาสที่เราจะได้สร้าง FFT แล้ว ผมดีใจมากที่พวกเราทำให้มันเป็นจริงได้
เรื่องชื่อภาค ยัสจังเสนอมาหลายไอเดีย รวมถึง イヴァリース戦記 พวกเราก็คิดว่าคำว่า Ivalice เป็นคีย์เวิร์ด เป็นเซตติ้งของเรื่อง แล้วก็ต้องใช้ชื่อที่เป็นสากล เลยเป็นที่มาของ Chronicles
แฟมิซือถามว่างั้นองค์ประกอบจาก Ivalice Alliance จะใส่เข้ามาด้วยมั้ย มัตสึซาวะบอกว่าไม่ Chronicles นี้หมายถึงเรื่องราวของประเทศต่าง ๆ ในอิวาลิซ
มาเอฮิโระบอก Enhanced Mode คือมี Full Voice, แก้สคริปต์เพื่อให้เหมาะกับการพากย์, เปลี่ยน UI
มาเอฮิโระบอกในภาค Shishi Sensou มันมีแก้บาลานซ์บางส่วนไป แต่ใน Classic Mode ของเกมนี้ เราปรับกลับให้เหมือนออริจินอล แล้วก็เพิ่มฟังค์ชันอย่าง auto-save, แก้บั๊คที่ยังเหลือในออริจินอล
ภาค Shishi Sensou นั้น ทีมงานออริจินอลไม่ได้ทำ เพราะติดทำงานอยู่ มันเลยมีปัยหาความไม่เสถียรเรื่อง framerate, VFX, SFX (ผมจำได้ว่าเวอร์ชัน PSP ใช้เวทย์แล้วจะหน่วง ทำให้ไม่อยากใช้เลย) มาในภาคนี้เลยแก้ปัญหาทั้งหมด เอากลับเหมือนออริจินอลแล้ว โดยเฉพาะ SFX ก็ร่วมมือกับทีมเสียง ปรับกลับเป็นแบบออริจินอล
มินากาวะบอกว่า มีการยืดสกรีนออกไป ทำให้ไม่ใช่ 4:3 แล้ว แต่ก็ไม่ถึงขั้น 16:9 (ยังมีขอบดำ ซ้ายและขวาของภาพ)
มาเอฮิโระบอกเราก็พยายามตำลองภาพ ที่น่าจะได้เห็นจากจอ CRT ขึ้นมา
มินากาวะขยายความว่า dot ที่เห็นในสมัย PS1 มันไม่ได้เป็นสี่เหลี่ยม มันย้วย ๆ คราวนี้เลยต้องปรึกษากับโปรแกรมเมอรื เพื่อปรับให้ pixel มันออกมาดูย้วย ๆ แบบตอนออริจินอล

ยัสจังบอกว่า Enhanced Mode คือเอาจุดดีของสมัย PS1 มาใช้ แล้วอัปเดต UI ดังนั้น ไม่มีการเพิ่มอะไรพิเศษ อย่างพวก sub-event หรือตัวละครใหม่เข้าไป
แฟมิซือถาม แล้วยัสจังปรับแต่งอะไรเข้าไปล่ะ?
ยัสจังบอก ตอนทำภาคออริจินอล บางส่วนถูกตัดทิ้งไปเนื่องจากข้อจำกัดของเวลา อย่างเช่น หลังอาเกรียสและซิดเข้าร่วมทีมแล้วเนี่ย ก็แทบไม่พูดเลย แต่คราวนี้ มีการเพิ่มบทสนทนาระหว่างต่อสู้เข้าไป แล้วยังมีบทพูดของมุสตาดิโอ และคนอื่น ๆ ด้วยนะ
ในออริจินอล จำนวนตัวละครที่ใช้ได้ก็จำกัด แต่คราวนี้ทำให้มากขึ้น (น่าจะหมายถึงเก็บตัวละครในปาร์ตี้ไว้ได้เยอะกว่าเดิม) แล้วต้องแก้สคริปต์ใหม่ให้เหมาะกับการพากย์เสียง บทพูดของรัมซา ก็แก้หลายครั้งให้เหมาะกับวิธีการพูดของทาจิบานะ ชินโนสึเกะ หรือของกาฟกาเรียน ก็แก้ให้เหมาะกับสไตล์ของวาตารุ ทาคางิ
ยัสจังเผยอีกว่า ทาจิบานะเป็นเพื่อนเล่นไพ่นกกระจอก เคยเป็นคนแก้บั๊คที่ Square เป็นเหมือนครอบครัวของเขา เขาเคยถามเรื่องความรู้สึกของรัมซาไปด้วย เลยสามารถแก้สคริปต์ด้วยความตั้งใจว่าจะสามารถทำให้ทาจิบานะสวทบทเป็นรัมซาได้อย่างคล่องปาก นอกจากนี้ในตอนพากย์เสียง นักพากย์ก็จะเสนอไอเดียด้วยว่า พูดแบบนั้นดีกว่ามั้ย? เราก็จะแก้สคริปต์ให้เหมาะสมกันไป ฉะนั้น สคริปต์ไม่เพียงสะท้อนความคิดของพวกเรา แต่ยังสะท้อนความคิดของนักพากย์ด้วย
ยัสจังบอกว่าเขายังไปเชิญอาคิโอะ โอสึคะ มาพากย์เป็นซิด (คนพากย์ Gaius และ Gabranth)
โทโมอาคิ มาเอโนะ ที่พากย์เป็นเดนิม ตัวเอก Tactics Ogre Reborn เคยขอว่าถ้าทำ FFT อีกครั้ง ให้เขาได้มีส่วนร่วมด้วย เลยเชิญเขามาพากย์เป็นโอลาน ซึ่งแม้เป็นตัวละครสำคัญ แต่ก็มีบทพูดตอนใช้สกิลน้อยกว่าเพื่อน จนมาเอโนะร้องว่าเขาอยากพูดอีก
มาเอฮิโระพูดถึงบทพูดตอนใช้สกิลว่า มันก็เป็นสัญลักษณ์ของ FFT และพอได้พากย์ได้ใส่เข้าไป มันก็ดีกว่าที่คิด ปกติเวลาสู้ตัวละครก็แค่พูดว่า ย๊ากกกก แต่ของ FFT นี่พอพูดมาเป็นประโยค มันก็ทำให้การต่อสู้มันส์ขึ้น คุ้มค่าที่ใส่เข้าไป
มาเอฮิโระเล่าอีกว่า ยัสจังยังวางหลักไว้ว่าจะให้แต่ละตัวละคร ร้องตอนโดนสาปเป็นกบยังไงนั้น ให้นักพากย์แต่ละคนซุยเอาเองเลย อย่างโอสึคะ คนพากย์ซิด ก็ร้อง คา~เอ~รุ~โนะ~คิ~โม~จิ~
แฟมิซือถามว่าแล้วอย่างเวทย์ プロテス ออกเสียงแบบเน้นตรงไหน? ยัสจังบอกว่าเขาถามนักพากย์และ Dev หลายคน แต่ละคนตอบไม่ตรงกันเลย พอเมลไปถามซากากุจิ ลุงบอกเน้นเสียง “โระ” พอถามคาสึโคะ ชิบุยะ เธอเน้นเสียง “พุ” พอไปถามทาคาชิ โทคิตะ เค้าบอกให้ออก “พุแรกต่ำ ๆ เรียบ ๆ” แต่ละคนพูดกันไปกันคนละทิศคนละทาง พอไปดู FF ภาคเก่า ๆ ก็ไม่เจอซีนไหนที่พูดชื่อท่า プロテス ออกมา เลยไม่มีเสียงอ่านที่ตายตัวในซีรีส์
มาเอฮิโระบอกภาคก่อน ๆ มันก็แต่ “ย๊ากกก” “เอาไปกิน!” แต่ไม่มีตะโกนชื่อเวทย์ออกมา
ยัสจังบอกถ้ามีต้นฉบับให้ลอก ก็จะลอกตาม แต่พอไม่มีก็เอาเป็นออกเสียงเรียบ ๆ ไปละกัน ตามความเห็นของทีมงานส่วนใหญ่
ยัสจังบอกว่าบทสนทนาระหว่างต่อสู้ ยังเปลี่ยนตามตัวละครที่ส่งลงไปสู้ สำหรับฝั่งศัตรูนั้นบทพูดค่อนข้าง fixed ดังนั้นก็อยู่ที่เราว่าจะส่งตัวละครที่มีเรื่องราวกับศัตรูลงไปให้คุยกันรึเปล่า ยิ่งถ้าลองผสมผสานตัวละครที่ส่งลงไปหลายแบบ ก็จะเจอบทพูดที่คาดไม่ถึง
ตัวละครอย่าง Elmdore และ Vormav ที่พูดน้อยในต้นฉบับ ก็จะพูดมากขึ้นแล้ว ลองส่งตัวละครหลาย ๆ แบบลงไปสู้ดู
Brave Story ที่ทำเป็นมูวี่ในภาค Shishi Sensou โดยสตูดิโอ Kamikaze Douga ก็จะทำใหม่เป็น Full HD ให้ดู พร้อมเสียงพากย์
ยัสจังบอกว่าที่จริงเราอยากจะยึดตามภาคออริจินอลเป็นหลัก แต่มูวี่ที่ Kamikaze Douga ทำมันของดีจริง ๆ และเขาชอบเป็นการส่วนตัว เลยขอให้ใส่เข้าไปด้วย ทว่าถ้าเราพยายามใส่บทสนทนาเข้าไปในมูวี่ ข้อมูลที่ใส่ลงไปได้มันจะน้อยกว่าอีเวนต์ซีนของภาคออริจินอล (ซึ่งเป็นคัตซีนให้อ่านกันยาว ๆ ได้) หลังจากคิดไปคิดมา เลยเอามูวี่พวกนี้ ไปให้ดูเป็น Extra ใน Brave Story ดีกว่า
แฟมิซือถามย้ำว่า ก็คือบทพูดของแต่ละเหตุการณ์มันยาวจนเอาไปใส่เป็นมูวี่ไม่ได้สินะ ยัสจังบอกใช่ เขายังเขียนบทพูดใหม่ ๆ ลงไปในมูวี่ด้วยนะ แล้วมาเอฮิโระก็ตั้งใจเลือกมากว่าจะให้พูดตรงไหนยังไง มูวี่เลยได้รับการบรรจงใส่ใจรายละเอียดมาก

เรื่องเกมเพลย์ มาเอฮิโระบอกว่าใน Classic Mode จำนวนยูนิตที่เก็บเข้าในทีมได้ และบาลานซ์ของเกมจะยังเหมือนออริจินอล ส่วน Enhanced Mode สร้างโดยคิดว่าถ้าเราได้สร้าง FFT ขึ้นใหม่จากศูนย์เพื่อผู้เล่นในยุคเรวะนี้ เราจะทำบาลานซ์เกมยังไงให้คนเล่นเข้าถึงง่ายที่สุด ตัวอย่างเช่น จำนวนยูนิตที่เก็บเข้าทีมได้ ก็เพิ่มไปถึง 50 ยูนิต
แล้วในส่วนความยาก ยังแบ่งเป็น 3 ระดับคือ Casual, Standard และ Tactical ซึ่งแต่ละระดับก็ต่างกันมาก
แบบ Tactical นี่ยากจริง ในโหมดนี้บางอบิลิตี้ก็มีข้อจำกัดการใช้งาน จะเล่นมุก 算術ホーリー連打 หรือใช้นักคำนวณสาด Holy รัวรอบฉากโดยเพื่อนทุกคนดูดซับ Holy ก็ไม่ได้นะเหวย
สามารถปรับเปลี่ยนความยากได้เรื่อย ๆ ไม่ต้องซีเรียส
แฟมิซือถามว่าแล้วตอนสู้ Wiegraf ล่ะว่าไง มันถูกปรับบาลานซ์ในภาค Shishi Sensou ไปนี่? มาเอฮิโระก็บอกว่าใน Classic Mode ก็เหมือนออริจินอล ส่วนใน Enhanced ก็แล้วแต่ว่าจะเลือกยากแค่ไหนตามใจเลย ถ้าเล่นความยากระดับ Tactical จะน้ำตาตกในได้
มาเอฮิโระบอก คนปกติก็แนะนำให้เล่น Standard เนี่ยแหละ เพราะเราแก้บาลานซ์มาดีแล้ว ตัวอย่างเช่น อบิลิตี้ขยะในภาคออริจินอลอย่าง Charge+7 เนี่ย เราก็แก้ให้มันใช้ได้แล้ว
แล้วในภาคออริจินอล กว่าจะได้คลาวด์มาก็ช่วงท้ายเกมแล้ว ทำให้เอาไปใช้ยาก แต่คราวนี้เราปรับให้ได้คลาวด์มาเร็วขึ้นเหมือนภาค Shishi Sensou เพื่อจะได้มีเวลาฝึกเขา
แฟมิซือถามว่าแล้วขโมยเครื่องเกราะเก็นจิได้มั้ย? (สมัยก่อนในบทสรุป Official มันเขียนว่ามีโอกาสขโมยได้ต่ำ แต่จริง ๆ แล้วขโมยไม่ได้) มาเอฮิโระบอกไม่ได้ แม้ใน Enhanced Mode ก็ไม่มีโอกาสขโมยได้แม้แต่เลขสักตัว ส่วน Classic Mode ก็เช่นกัน (แล้วไม่มีโหมด Co-op ให้ไปฟาร์มแบบภาค Shishi Sensou ด้วย)
มาเอฮิโระรับว่า เคยคิดอยู่เหมือนกันว่าจะปรับให้ขโมยเครื่องเกราะเก็นจิใน Enhanced Mode ได้ดีมั้ยนะ? แต่เขาอยากให้ดื่มด่ำกับเนื้อเรื่อง ไม่ใช่ไปกดขโมยซ้ำ ๆ ๆ ๆ ในสิ่งที่มีโอกาสสำเร็จต่ำ ในฐานะ ผกก. เขาไม่อยากให้ไปทำอะไรซ้ำ ๆ กันแบบนั้น
มินากาวะบอก UI ของ Enhanced Mode ทำใหม่โดย Lead UI Designer ของ FFXVI
มาเอฮิโระบอก Classic Mode ซัพพอร์ทคีย์บอร์ด ส่วน Enhanced Mode ซัพพอร์ทเมาส์เพิ่มเข้าไปอีกอย่างด้วย
มินากาวะบอกว่าเดิม UI มันทำมาสำหรับเล่นด้วยจอย แล้วไปแก้ทีหลัง มันเลยไม่เหมือนกับ UI เกมที่ตั้งใจแต่แรกว่าจะให้ควบคุมได้ทั้งเมาส์ คีย์บอร์ด และจอยหรอกนะ
ปัญหาที่ยากอีกอย่าง คือการปรับ size ของข้อความ จอคอมกับจอ Switch มันก็ขนาดต่างกันมาก ถ้าพยายามจะยัดข้อมูลเข้าจอเยอะ ๆ ข้อความก็จะตัวเล็กมาก จนอ่านไม่ออกเลยบน Switch เลยต้องแก้กันไปมา

มาเอฮิโระบอกว่าในการทำแพ็คเกจของเกม ก็ต้องให้อาคิฮิโคะ โยชิดะ คนวาดคนเดิมมาทำให้อีก ซึ่งโยชิดะ เคยวาดให้ตอน Shishi Sensou และ Returns to Ivalice ด้วย ในการทำภาพ ก็คิดว่ายังไงก็ต้องมีรัมซาและเดลิต้าอยู่แน่ละ แล้วก็ต้องมีอัลมากับโอเวเลีย ในฐานะตัวละครที่สนับสนุนทั้งสองคน ตัวละครทั้ง 4 มีเจตนารมณ์และเป้าหมายต่างกัน ทำให้ทั้งสี่คน มองกันไปคนละทาง

ในชุด Collector จะมีแม่เหล็กแท่งอะคริลิค ทำเป็นรูปศิลาอาถรรพ์ 12 ก้อน
Job ring ที่แถมมากับชุด Deluxe Edition จะเป็นเครื่องประดับที่ใส่แล้ว ทำให้เก็บ JP ได้เร็วขึ้น เอาไปใช้ในความยากระดับ Tactical ก็ได้
ยัสจังทิ้งท้ายว่า FFT เริ่มต้นจากเมื่อ 30 ปีก่อน ซากากุจิบอกว่า ยังไงก็ต้องขายให้ได้ มาทำขาย สร้างตลาด (Simulation RPG) ขึ้นใหม่กัน คอนเซปต์ของตอนนี้ก็เหมือนกัน พอคิดว่าจะทำออกมาเป็น 4 ภาษาแล้ว ก็อยากให้คนได้เล่นกันมากขึ้น สมัยก่อนเกมนี้ขายดีมาก ก็เชื่อว่า FFT เป็นเกมที่สามารถทำแบบนั้นได้อยู่แล้ว ตลาดของ Tactical RPG ยังมีศักยภาพอีกมาก และแม้นี่จะเป็นเกมเก่า แต่คุณจะสามารถหยิบมันมาเล่นได้ ด้วยความรู้สึกใหม่

https://www.famitsu.com/article/202506/44572